हिमालखबर :: HimalKhabar - A Complete Nepali Political News Portal

थप

सीमसार जोगाउन गण्डकी सरकारले नेपालमै पहिलो पटक ताल प्राधिकरण गठन गर्दैछ। प्राधिकरणको मोडालिटी कस्तो हुने भनेर विज्ञहरूसँग छलफल भइरहेको गण्डकी प्रदेशका उद्योग, पर्यटन, वातावरण तथा वनमन्त्री विकास लम्साल बताउँछन्।

मलेसियामा जीवित कामदारका परिवारसँग शव पठाउन भन्दै असुली अवैध रूपमा बसेको तथा विभिन्न अपराधमा संलग्न भएको आरोपमा १७ जना नेपाली मलेसियाको अध्यागमन विभागबाट विभिन्न समयमा पक्राउ परे। अध्यागमनको लेङ्गेङ् क्याम्प (पक्राउ परेका विदेशी कामदारलार्इ राखिने जेल) मा सजाय काटेर उनीहरू गएको १ मंसीरमा एकसाथ नेपाल फर्किए। नेपाल आएर परिवारसँग भेटेपछि उनीहरूको होश उड्यो, जेलमै रहेका बेला आफूहरूको नाममा दलालहरूले ठगी गरिसकेछन्।

पातलिँदै पाहुना चरा (तस्वीर कथा) एक दशक अगाडिसम्म हिउँद याममा जाडो छल्न पोखरी क्षेत्रमा आउने आगन्तुक चराहरू ५०० भन्दा बढीको संख्यामा देखिन्थे । पछिल्लो तीन/चार वर्षयता भने चराको संख्या समग्रमा घट्नुका साथै आगन्तुक चरा कमै देखिन्छन् ।

सुत्केरी भत्ता घोषणामा मात्र दोब्बर सरकारले सुत्केरीलाई दिने यातायात खर्चवापतको रकम दोब्बर बनाउने घोषणा गरे पनि त्यसअनुसार रकम विनियोजन नहुँदा आमा सुरक्षा कार्यक्रम प्रभावित भएको छ।

भोटबाट पैठारी हुने माल वस्तु र दस्तुर अघि छ्या लुङ ५७ अर्थात् सं. १८४९ मा चीन भोटसँग नेपालको युद्धपछि मेलमिलाप हुँदा चिनियाँ सेनापति टुङथ्वाङले साँध-सिमाना र दुवै देशको बीचमा हुने यो-यो मालवस्तुको निकासी पैठारी व्यापारमा यति-यति जगात भन्सार दस्तुर लिने-दिने गर्नू भनेर दरभाउ तोकिएको थियो।

बन्दैछ ‘बेसहारा बहिनी’हरूको घर पाँच वर्षअघि आमाको मृत्यु भयो, भारतीय बाबु त्यसलगत्तै बेपत्ता भए। सडक विस्तारका क्रममा भएको एक झुपडी पनि भत्कियो। मोरङ जहदा-१ धुनी टोलका ४ दिदी-बहिनीले पाउनुसम्म दुःख पाए। अब आफ्नै निजी घर बन्दैछ, दुःखका दिन पनि सकिएको महशुस गरेका छन्।

संघ, प्रदेश र स्थानीय सरकारबीचको विवादले विकास आयोजना अन्योलमा तीन सरकारबीच भुक्तानीमा कुरा नमिल्दा प्रदेश र स्थानीय सरकारमा हस्तान्तरण भइसकेका आयोजनाको निर्माण प्रभावित बनेको छ ।

सुस्त पूँजीगत खर्च, थलिएको विकास विकास लक्षित पूँजीगत खर्चको सुस्तताले सरकारको तीव्र आर्थिक विकासको लक्ष्यलाई पर धकेलिरहेको छ ।

सडक कसले बनाउने- केन्द्र कि प्रदेश सरकार ? कुन सडक कुन तहको सरकारले निर्माण र मर्मत गर्ने स्पष्ट नहुँदा देशभरिका सडक निर्माणको गति सुस्त छ।

ग्लोबल वार्मिङले पगाल्दैछ सगरमाथा

अनियन्त्रित औषधिले गिद्ध मासिंदै प्राकृतिक वासस्थानको अभावका साथै घरपालुवा जनावरहरूमा हानिकारक औषधिको प्रयोग रोक्न नसक्दा गिद्धको संरक्षणमा चुनौती थपिएको छ।

नेपालमा ७१ देशका २,६२७ कामदार दैनिक सयौं संख्यामा विदेशी श्रम बजार पुगिरहेका नेपालीको तुलनामा थोरै भए पनि ७१ मुलुकका नागरिक श्रम स्वीकृति लिएर नेपालमा काम गरिरहेका छन्।

भूमि प्रशासनमा डिजिटल क्रान्ति, घरमै बसेर जग्गा किनबेचको सुविधा भूमि प्रशासनमा भित्र्याइएको अनलाइन प्रणालीले किर्ते र भ्रष्टाचार रोक्ने मात्र होइन, सेवाग्राहीलाई घरमै बसेर जग्गा किनबेच गर्ने सुविधाको ढोका खोल्दैछ।

‘नेपाल’ शब्दको पुरातत्व

कनकमणि दीक्षित

प्रखर बौद्धिक, भाषाशास्त्री, शिक्षक तथा समालोचक कमलप्रकाश मल्लको गएको १ मंसीरमा अमेरिकाको जर्जिया राज्यमा निधन भयो । उहाँले विभिन्न विधामा लेखेका सयौं लेखमध्ये सन् १९८३ मा प्रकाशित ‘नेपालः आर्कियोलोजी अफ द वर्ड’ उहाँको स्मृतिमा उल्था गरी पेश गरेको छु । शब्द प्रयोग र अर्थमा पूर्णतः ध्यान दिने कमलप्रकाश मल्लले स्वर्गबाट यस कार्यमा हुन गएका गल्ती माफ गर्नुहुन्छ भन्ने विश्वास लिएको छु । पूर्ण लेख नभई सारांश यहाँ पेश छ ।