HimalKhabar.com :: A Complete Nepali Political News Portal
थप
देशभरको जोडघटाउ ‘चर्चित उम्मेदवारहरूको चुनावी अवस्था’
देशभरको जोडघटाउ ‘चर्चित उम्मेदवारहरूको चुनावी अवस्था’
सञ्जीव शर्मा
निर्वाचनमा होमिएका उम्मेदवारलाई आफ्नो पक्षमा पासा पल्टाउन निकै सकस भइरहेको छ ।
प्रदेश–५ को चुनावी जोडघटाउ
प्रदेश–५ को चुनावी जोडघटाउ
प्रदेश–५ को परासी क्षेत्र नं. १, रूपन्देही क्षेत्र नं. ३, गुल्मी क्षेत्र नं. १ र कपिलवस्तु क्षेत्र नं. १ लाई बढी चासोका साथ हेरिएको छ ।
'स्याटलाइट सिटी'को सकस
'स्याटलाइट सिटी'को सकस
कंक्रिटको जंगल बनिसकेको काठमाडौं उपत्यकामा अहिलेको ‘स्याटलाइट सिटी’ अवधारणाले सकस मात्र थप्ने देखिन्छ ।
खोतलिंदै दुर्लभ खनिजको रहस्य
खोतलिंदै दुर्लभ खनिजको रहस्य नेपाली भूगर्भमा रहेको अनुमानसहित ‘रेयर अर्थ इलिमेन्ट’ भनिने दुर्लभ र धेरैका लागि अन्जान खनिजको रहस्य खोतलिंदैछ ।
डाक्टरी पढ्न अवैध बाटो
डाक्टरी पढ्न अवैध बाटो त्रिवि र केयूका भ्रष्ट पदाधिकारी र कर्मचारीका कारण यस वर्ष पनि एमबीबीएस प्रवेश परीक्षा एउटा काण्डमा परिणत भयो ।  
स्थिरताका लागि सबल प्रतिपक्ष
स्थिरताका लागि सबल प्रतिपक्ष जनजीविकाका मुद्दा बोक्ने र सत्तााको स्वेच्छाचार रोक्ने बलियो प्रतिपक्ष हुनुपर्ने राजनीतिक मान्यता संसदीय लोकतन्त्रको मर्म हो । नयाँ राजनीतिक व्यवस्थामा अभ्यस्त हुँदैगरेको मुलुक यसकै संकटबाट गुज्रिंदैछ । ५५:४५ को शक्ति सन्तुलन नै बलियो प्रतिपक्षको अवधारणा हो । यसको मर्म के हो भने सत्तापक्ष बेलगाम हुँदैन, ऊसँग स्वेच्छाचारी भएर अघि बढ्ने तागत हुँदैन ।  गत दुई दशकको अभ्यासले भने जे नहुनुपर्ने हो, त्यही भएको देखाउँछ । प्रतिपक्ष जहिल्यै सत्तामुखी भइरह्यो । निर्वाचनले को सत्तामा र को प्रतिपक्षमा भन्ने छिनोफानो गरे पनि प्रतिपक्षमा बस्न कोही तयार भएन । जनमतबाट सत्ताका लागि अनुमोदित नभएको दल त्यसलाई स्वीकार्न र सरकारका कामकारबाहीबारे आफ्नो वैकल्पिक दृष्टिकोण बनाएर अर्को निर्वाचनमा जाने अभ्यास हुनै सकेन ।
बूढीगण्डकी सम्झौता खारेजीपछि चीनको चर्को असन्तुष्टि
बूढीगण्डकी सम्झौता खारेजीपछि चीनको चर्को असन्तुष्टि सरकारले चिनियाँ कम्पनीसँग भएको बूढीगण्डकी जलविद्युत् आयोजना निर्माण सम्झौता रद्द गरेपछि बेइजिङ क्षुब्ध बनेको छ ।
अपराधमा उत्साही ‘विप्लव’ समूह
अपराधमा उत्साही ‘विप्लव’ समूह तीनदर्जनभन्दा बढी स्थानमा निर्वाचन लक्षित हिंसा भइसक्दा पनि सरकार र दलहरूले एकै स्वरमा विरोध नगरेपछि ‘विप्लव’ समूह अपराधमा उत्साहित भएको देखिन्छ ।
हराइसकेको धुवाँको बासना
हराइसकेको धुवाँको बासना भूकम्पबाट भत्किएका मठमन्दिरको पुनःनिर्माणमा जति ढिलाइ गर्‍यो, उत्ति नै गैर–भौतिक सम्पदा लोप हुँदै जानेछन्– पूजा, नाच, जात्रा, मेला सबै । अनि लोप हुँदै जानेछन् यी सबैसँग सम्बन्धित ध्वनि, सुवास, स्वाद, दृश्य र औंलाको ‘टच्’ पनि ।
बेवास्तामा बालसाहित्य
बेवास्तामा बालसाहित्य -सञ्जीव शर्मा बालबालिकालाई समाज बुझाउने, सृजनशील र कल्पनाशील बनाउने गतिला नेपाली बाल–साहित्य नै छैनन्। साहित्यकार प्रधानको भनाइमा पनि अहिलेका अधिकांश बाल–साहित्य निरश र जबर्जस्ती सन्देश दिने खालका छन् । “कति राम्रो हुन्थ्यो यदि बालबालिकाको पहिलो पुस्तक उसको जीवन र घरसँग जोडिएको हुँदो हो त” उनी भन्छन्, “बाल–साहित्यमा उनीहरूकै संसार हुनु अनिवार्य हुन्छ ताकि कथा वा कविता सुनिरहँदा आफूलाई पनि कल्पना गर्न सकुन् ।”
पहिलो चरणको निर्वाचनका ‘हट स्पट’
पहिलो चरणको निर्वाचनका ‘हट स्पट’ ३२ जिल्लामा भइरहेको पहिलो चरणको प्रतिनिधिसभा निर्वाचनमा केही यस्ता ‘हेभिवेट’ उम्मेदवार प्रतिस्पर्धामा छन्, जसको हारले उनीहरूको राजनीतिक अस्तित्व नै संकटमा पर्नेछ ।
भूकम्पपीडितका ट्याक्सी बिचौलियामार्फत पहुँचवालाको हातमा
भूकम्पपीडितका ट्याक्सी बिचौलियामार्फत पहुँचवालाको हातमा भूकम्पपीडितलाई ट्याक्सी उपलब्ध गराएर राहत दिने सरकारी नीतिले सीमित व्यापारी र बिचौलियालाई फाइदा पुगेको छ ।
खर्चिलो चुनाव
खर्चिलो चुनाव यो निर्वाचनमा उम्मेदवार, दल, सरकार र दाताको समेत गरी आधा खर्ब (रु.५० अर्ब) को हाराहारी खर्च हुन लागेको सोझाे हिसाब निस्कन्छ । यसमा अदृश्य रूपमा खर्च हुने रकमको लेखाजोखा छैन ।
प्रदेशलाई किन बेवास्ता ?
प्रदेशलाई किन बेवास्ता ? ४० साझासहित ६१ वटा महत्वपूर्ण अधिकार सूची भएको प्रदेश सभाको पहिलो निर्वाचन राजनीतिक दल, उम्मेदवार र सरकारकै कारण कान्तिहीन बन्न पुगेको छ। पार्टीहरूले बाहुबली, अपराधमा मुछिएका, गैरराजनीतिक पृष्ठभूमिका अधिकांशलाई प्रदेशको उम्मेदवार बनाएका छन् । मतदाताहरू मात्रै होइन स्वयम् उम्मेदवार र केन्द्रीय नेताहरूले समेत प्रदेश सभाको महत्व बुझन नसकेको जानकारहरू बताउँछन् ।
ओझेलमा प्रदेश सरकार
ओझेलमा प्रदेश सरकार संघीय संरचनामा केन्द्रभन्दा प्रभावकारी हुने प्रदेशसभा र प्रदेश सरकार दल र नेताहरूको बेवास्ताका कारण बहसमै आउन सकेको छैन ।
वाम गठबन्धन 'हल्लै हल्लाको अधिनायकवाद'
वाम गठबन्धन 'हल्लै हल्लाको अधिनायकवाद'
रामेश्वर बोहरा
निर्वाचन लक्षित वामपन्थी गठबन्धनलाई कांग्रेसले औपचारिक दस्तावेजमै ‘लोकतन्त्रमाथिको थ्रेट’ मान्दा ऊप्रति आस्थावान तप्का पनि असन्तुष्ट हुनपुगेको छ ।
नयाँ दल रोज्न मतदातामा हुटहुटी
नयाँ दल रोज्न मतदातामा हुटहुटी
नेताहरूको कमजोरी र निर्वाचनमा नयाँ रोज्ने मतदाताको हुटहुटीले प्रमुख दलमाथि दबाब बढेको छ ।
स्वार्थ समूहलाई सांसद् बनाउने हतियार बन्दैछ समानुपातिक निर्वाचन प्रणाली
स्वार्थ समूहलाई सांसद् बनाउने हतियार बन्दैछ समानुपातिक निर्वाचन प्रणाली
शासन व्यवस्थालाई समावेशी बनाउन लागू गरिएको समानुपातिक निर्वाचन प्रणालीलाई प्रभावशाली नेता, तिनका नातागोता र स्वार्थ समूहलाई सांसद् बनाउने हतियारको रुपमा प्रयोग गरिंदैछ ।
पुराना बस्तीहरूकाे नमूना– बन्दीपुर
पुराना बस्तीहरूकाे नमूना– बन्दीपुर बन्दीपुर वरिपरिका पहाडको विशेष आकार छ, हात्ती जस्तो भनौं । त्यसको आफ्नै आकर्षण छ । बजारको एकापट्टि हिमालै हिमाल हेर्दै लञ्च खान पाइन्छ भने अर्कोपट्टि महाभारत लेकको पत्रपत्र नियाल्दै डिनर ।
हलेसीका पुजारीलाई कुशबिर्ता (इतिहास)
हलेसीका पुजारीलाई कुशबिर्ता (इतिहास) -ज्ञानमणि नेपालसेन राजाले हलेसीका गिरी गोसाईं पुजारीलाई स्याहामोहर लेखिदिएको साढे तीन सय वर्ष पुग्न लागेको छ। मणिक सेनका छोरा हेमकर्ण सेनकी छोरी पृथ्वीनारायण शाहलाई दिइएको थियो । तर, छोरी गरीब राजघरानामा परी भनी हेमकर्णले मैतालु पठाएका थिएनन् । मैतालु लिन आउँदा जेठान दिग्वर्धन सेनसँग पृथ्वीनारायणको खडाजङ्गी परेको थियो ।
सहज बन्दै लगानीको वातावरण
सहज बन्दै लगानीको वातावरण संविधान निर्माण, स्थानीय तह र आसन्न प्रदेश/प्रतिनिधिसभा निर्वाचनले राजनीतिक स्थायित्वको संकेतसँगै मुलुकमा लगानीको वातावरण सहज बनिरहेको छ ।
निर्वाचनको केन्द्रविन्दुमा शीर्ष नेता
निर्वाचनको केन्द्रविन्दुमा शीर्ष नेता देशभरका सबै निर्वाचन क्षेत्र समान महत्वका हुँदाहुँदै पनि केही खास क्षेत्रहरू पनि छन्, जहाँबाट उम्मेदवारी दिएका शीर्ष नेताको पराजयले पार्टीहरूको शक्ति–सन्तुलन मात्र नभई सिंगो मुलुकको राजनीतिमा फेरबदल ल्याउन सक्छ ।
राजनीतिको केन्द्रमा मध्यमवर्ग
राजनीतिको केन्द्रमा मध्यमवर्ग समाजमा मध्यमवर्गको बढ्दो दबदबाले गरीबकेन्द्रित राजनीतिको प्राथमिकता मात्र फेरिएको छैन, यो वर्ग रिझाउन दलहरू आधारहीन समृद्धिको आकर्षक तर उडन्ते र फजुल नारा लगाइरहेका छन् ।
परिणाम प्रभावित पार्न सक्ने नखुलेका मतदाता
परिणाम प्रभावित पार्न सक्ने नखुलेका मतदाता युवा र मध्यमवर्गीय मात्र नभई अनुपस्थित मतदाताले पनि निर्वाचन परिणामलाई प्रभावित पार्न सक्ने देखिन्छ ।
प्रदेश–७ः उम्मेदवारको अनुहारमा झल्किंदैन सामाजिक विविधता
प्रदेश–७ः उम्मेदवारको अनुहारमा झल्किंदैन सामाजिक विविधता जनप्रतिनिधिका लागि वाम र लोकतान्त्रिक गठबन्धनबाट चुनावी प्रतिस्पर्धामा उत्रिएका उम्मेदवारका अनुहारमा प्रदेश–७ को विविधता झल्किंदैन ।
विधि र थितिको लागि गंगामायाको लडाइँ
विधि र थितिको लागि गंगामायाको लडाइँ गंगामायाले मानवअधिकारको फाँटमा नागरिकको न्यायको अधिकार नपाउँदै गर्दा कुनै अमूक लगानीकर्ताको पनि आफ्नो पूँजी, लगानी तथा मुनाफा गर्ने सम्भावना सुनिश्चित र सुरक्षित रहँदैन ।
काठमाडौंलाई सम्मान जोगाउने चुनौती
काठमाडौंलाई सम्मान जोगाउने चुनौती -सञ्जीव शर्मा नेपाली समाज दक्षिणएशियामा तुलनात्मक रुपमा खुला र उदार भए पनि राजनीतिक बेथिति र इतर विचारको विरोध गर्ने, दबाउने प्रवृत्ति मौलाउँदो छ ।
समुदाय नै नागरिकताको समस्यामा
समुदाय नै नागरिकताको समस्यामा जन्मका आधारमा नागरिकता पाएका व्यक्तिका सन्तानलाई नागरिकता दिन नयाँ संविधानले गरेको व्यवस्था अनुसार, ऐन नबन्दा सीमान्तकृत सन्थाल समुदायका ६ हजार युवा ‘अनागरिक’ जस्तै भएका छन् ।
थला पर्दै कृषि तथा वन विज्ञान विश्वविद्यालय
थला पर्दै कृषि तथा वन विज्ञान विश्वविद्यालय आफ्नालाई स्थायी वा बढुवा गराउन, परीक्षामा सजिलो प्रश्नपत्रका लागि तथा भ्रमणभत्ता बढाउन पनि आन्दोलन हुन्छ ।
अर्थतन्त्रमा जोखिमको संकेत
अर्थतन्त्रमा जोखिमको संकेत अर्थतन्त्रमा रेमिटेन्सको भरथेग नहुँदा अन्तर्राष्ट्रिय व्यापारमा चरम नोक्सानीमा रहेको देशले विदेशी मुद्राको सञ्चिति गुमाउँछ । यसको सोझाे असर आम उपभोक्ताको क्रयशक्ति घट्नेदेखि आश्रित परिवारको अर्थ–सामाजिक जीवनस्तरमा समेत पर्छ ।