HimalKhabar.com :: A Complete Nepali Political News Portal
भारतीय स्वार्थमा अड्केको नेपाल–चीन सम्बन्ध
भारतीय स्वार्थमा अड्केको नेपाल–चीन सम्बन्ध
टिप्पणी टीकाराम राई
देउवा सरकारले नेपालको हितमा चीनसँग भएका पछिल्ला सहमति/समझदारी कार्यान्वयनमा अग्रसरता देखाएर आफूलाई सच्चा राष्ट्रवादी प्रमाणित गर्न सक्छ ।
भारतको उस्तै नेपाल नीति, फरक कार्यशैली
भारतको उस्तै नेपाल नीति, फरक कार्यशैली
पहिलेको ‘ड्यामेज कन्ट्रोल’ गर्नुपर्ने बाध्यतावश नरम बनेको भारतीय शैलीको आधारमा उसको नेपाल नीति परिवर्तन भएको भन्न सकिन्न ।
गृहमन्त्री शर्माको कार्यभार
गृहमन्त्री शर्माको कार्यभार
पूर्व माओवादी कमाण्डर जनार्दन शर्माले अहिले पाएको गृह मन्त्रालय मातहतका निकायहरूमा सामान्य थिति बसाउन सके भने उनी जनमुखी गृहमन्त्रीको रुपमा स्मरणीय हुनेछन्।
राजपालाई अवसर
राजपालाई अवसर टीकाराम राईराजपाको चित्त नबुझ्दा मधेशमा स्थानीय निर्वाचन सुनिश्चित बन्नसकेको छैन ।
थेत्तारो कर्मचारीतन्त्र
थेत्तारो कर्मचारीतन्त्र भूकम्पपछिको पुनःनिर्माणमा कर्मचारी संयन्त्रको असहयोग क्षम्य हुन सक्तैन।
देशमाथि प्रहार
देशमाथि प्रहार टीकाराम राईतराई–मधेशी राजनीतिले भारतको पुट पाएपछि मधेश आन्दोलनको नाममा 'ब्ल्याकमेल' धन्दा चलाइएको छ। जबर्जस्ती चर्काएको समस्याले गर्दा सिंगो देशको राजनीतिको नाभी बनेको छ, मधेश।
प्रमको चीन भ्रमण: छवि जोगाउने अवसर
प्रमको चीन भ्रमण: छवि जोगाउने अवसर टीकाराम राई दुई छिमेकी भारत र चीनलाई हेर्ने जनता र सरकारबीचको अन्तरद्वन्द्वको पछिल्लो उदाहरण हो– प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालको चीन भ्रमण ।
प्रतिस्पर्धामा चीन र भारत!
प्रतिस्पर्धामा चीन र भारत! नेपालमा रेलमार्ग निर्माण गर्न चलेको भारत–चीन प्रचार प्रतिस्पर्धामा परियोजना ओगट्ने उद्देश्य लुकेको छ।
राष्ट्रघाती भेटघाट
राष्ट्रघाती भेटघाट -टीकाराम राईमुलुकको सार्वभौमसत्तामाथि विदेशी हस्तक्षेप नियन्त्रण गर्न कर्मचारी–दूतावास गैरव्यावसायिक सम्पर्क बन्देज लगाउनुको विकल्प छैन । मन्त्रिपरिषद्‌मा पेश हुने रणनीतिक महत्वका प्रस्ताव तुहाउन तथा तीव्र गतिमा अघि बढाउनका लागि दूतावासले मन्त्रिपरिषद् सचिवालयका कर्मचारीलाई पनि प्रयोग गर्ने गरेको सुनिएको छ । र, यो काममा अग्रपंक्तिमा भारतीय राजदूतावास रहेको घटनाक्रमहरूले पुष्टि गर्छन् । तर, अहिले चीनले पनि भारतकै सिको गर्न थालेको छ । अमेरिकी दूतावासले चाहिं आतंककारी गतिविधि निस्तेज पार्न र चीनसँगको गतिविधि थाहा पाउन छिपछिपे रूपमा कर्मचारीसँग सम्पर्क बढाउने गरेको आरोप पनि निराधार लाग्दैन ।
नवनियुक्त आईजीपीका काम
नवनियुक्त आईजीपीका काम विकृत प्रक्रियाबाटै नियुक्त भए पनि नयाँ आईजीपीले जनताको हितमा काम गर्नुको विकल्प छैन । 
शत्रुता प्रवर्धन
शत्रुता प्रवर्धन टीकाराम राईनेपालमा उठेको भारतविरोधी 'राष्ट्रवाद'ले चिनियाँ भक्ति र संघीयताविरोधी जनमत बढाउने खतरा छ।
नेपाल–चीन संयुक्त सैनिक अभ्यास: भारतमा तुफान
नेपाल–चीन संयुक्त सैनिक अभ्यास: भारतमा तुफान -टीकाराम राई पहिलो पटक हुन लागेको नेपाल–चीन संयुक्त सैनिक अभ्यासको रणनीतिक महत्वका कारण भारतीय सञ्चारमाध्यमहरू अनावश्यक विवाद उत्पन्न गराउन उद्यत भएका छन् ।
प्रोपगन्डाको औपचारिक शुरूआत
प्रोपगन्डाको औपचारिक शुरूआत -टीकाराम राईचिनियाँ कम्युनिष्ट पार्टी (सीपीसी) का प्रचार विभाग प्रमुख लिऊ छिपाओको भ्रमणले नेपालमा चिनियाँ 'प्रोपगन्डा' को औपचारिक आधार निर्माण गरेको छ।
भारतको अर्को ‘ब्लण्डर’
भारतको अर्को ‘ब्लण्डर’ -टीकाराम राईभारतले सीमापार विद्युत् व्यापार सम्बन्धी नयाँ निर्देशिका ल्याएर नेपालमा नाकाबन्दीपछि अर्को ‘ब्लण्डर’ गर्दैछ । नेपालको जलविद्युत क्षेत्रका लगानीकर्तामा तत्कालै त्रास र अनिश्चितता पैदा गरेको भारतीय निर्देशिकाले नेपाललाई अझ ठूलो सम्भावनातर्फ उन्मुख गराउनसक्छ ।
इतिहास दोहोरिंदैछ (नेपाल-चीन ब्यापार)
इतिहास दोहोरिंदैछ (नेपाल-चीन ब्यापार) -टीकाराम राईभारतका कारण एकाएकजसो पुनर्जागृत हुन पुगेको नेपाल–चीन व्यापार तथा आवागमनमा अवरोध पनि भारतबाटै हुनेछ। गान्सु–सिगात्से र ग्वाञ्झाओ–सिगात्से सीधा ढुवानी रेल सेवाले नेपाल–चीन व्यापारिक विस्तार गर्ने र भारतमाथि नेपालको निर्भरता घटाउने हुनाले यो विकासक्रम नयाँदिल्लीको स्वार्थ प्रतिकूल छ। त्यो अवस्थामा नेपालमा चिनियाँ उपस्थिति जनस्तरमै बढेर आफ्नो नियन्त्रण कमजोर बन्ने हुनाले भारत अब ओली सरकारको पालामा काठमाडौं र बेइजिङबीच भएको पारवहन, यातायात, इन्धन र 'कनेक्टिभिटी' सम्बन्धी सम्झौताहरूलाई तुहाउन लागिपर्नेछ। त्यसको पहिलो प्रहार गल्छी–रसुवागढी सडक स्तरोन्नति परियोजनामा पर्न सक्छ।
अमेरिकामा ट्रम्पको विजय: प्रम दाहाललाई पाठ
अमेरिकामा ट्रम्पको विजय: प्रम दाहाललाई पाठ
टिप्पणी टीकाराम राई
दाहाल सरकारले अमेरिकी निर्वाचन परिणामको सन्देश मनन् गरेर तदनुरूपका कदम चाले माओवादी केन्द्र र देशलाई पनि राम्रै हुन्छ ।
'विशेष सम्बन्ध' को धराप
'विशेष सम्बन्ध' को धराप
नेपालसँग विशेष सम्बन्ध रहेको भनेर नथाक्ने भारतीयहरू यसैको बलमा निरन्तर हस्तक्षेप गरिरहेका छन्। २००७ सालमा राजाका निजी सचिव खटाउनेदेखि कार्कीको महाअभियोग बदर गर्न नेतालाई दबाब दिने कार्य भारतीय विदेश नीति अन्तर्गत नै भइरहेका छन्। भारतको घोषित यही नीतिकै कारण नेपालमा भारतविरोधी जनमत बढेको हो, जसले उसलाई बेफाइदा भइरहेको छ।
प्रमको भारत भ्रमणः उपलब्धि कि संशय
प्रमको भारत भ्रमणः उपलब्धि कि संशय
आफ्नो भ्रमणले नेपाल–भारतबीचको सम्बन्धलाई नाकाबन्दीपूर्वकै अवस्थामा पुर्याउने प्रधानमन्त्री दाहालको दाबी कति सफल हुन्छ भन्ने अबका दिनले देखाउने छन् ।
कस्तो 'सन्तुलित' सम्बन्ध?
कस्तो 'सन्तुलित' सम्बन्ध? - टीकाराम राईसन्तुलित कूटनीतिक सम्बन्धको सही अर्थ नखोजेसम्म नेपाल, भारतीय अफवाह संयन्त्रको शिकार भइनै रहनेछ। भारतले जब नेपाल विरुद्ध नाकाबन्दी लगाउँछ, काठमाडौंका सत्ता संचालकहरूमा चीनसँग पनि 'कनेक्टिभिटी' र आर्थिक–व्यापारिक गतिविधि बढाउनुपर्छ भन्ने चेत पलाउँछ। त्यसका लागि प्रयास थाल्दा भने नेपालले भारतविरुद्ध 'चिनियाँ कार्ड' प्रयोग गरेको आरोप आउँछ, नयाँदिल्लीतिरबाट। नेपालभित्रै पनि असन्तुलित कूटनीतिक सम्बन्ध राखेको भन्दै सरकारको आलोचना हुन्छ।
बढ्यो चुनौती
बढ्यो चुनौती प्रम दाहालले उप–प्रधानमन्त्रीद्वय महरा र निधिलाई विशेष दूतको रूपमा क्रमशः चीन र भारत पठाएर दुई छिमेकीसँग समदूरीको सम्बन्ध राख्ने आफ्नो भनाइलाई व्यवहारमा उतारेका छन्।
रणनीतिक चेपुवामा प्रधानमन्त्री
रणनीतिक चेपुवामा प्रधानमन्त्री नवनियुक्त प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालको सत्तारोहणलाई लिएर भारतको पुनरागमन र चीनको बहिर्गमनको अर्थ लाग्ने गरी भारतीय अखबारहरूमा प्रकाशित सामग्रीले नेपाल दुई छिमेकीको ‘प्रोक्सी जोन’ भएको देखाउँछ ।  दाहालको सफलता भारतीय र चिनिया चासो व्यवस्थापनमा निर्भर छ ।